Παρασκευή 23 Οκτωβρίου 2009

Il Comformista, Bernardo Bertolucci, 1970



Ο Bernardo Bertolucci ανήκει στους μεγάλους του Ιταλικού -και όχι μόνο- σινεμά.  Ο Κομφορμίστας μέσα στα σπουδαιότερα πολιτικά φιλμ όλων των εποχών (στην ίδια κατηγορία θα έβαζα και το "Ζ" του "δικού μας" Costa-Gavra) και οπωσδήποτε μέσα στις καλύτερες Ιταλικές ταινίες ever.


 Υπόθεση: Ρώμη, δύο χρόνια πριν το ξέσπασμα του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Μαρσέλο (Ζαν-Λουί Τρεντινιάν) ζει μια απόλυτα συμβατική ζωή. Δουλεύει για το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι, είναι παντρεμένος με μία μικροαστή αλλά κοινωνικά αποδεκτή γυναίκα και πηγαίνει στην εκκλησία σε τακτά διαστήματα. Ο Μαρσέλο θα βρεθεί όμως αντιμέτωπος με τις ... συνέπειες των πράξεών του όταν θα του ζητήσει το αφεντικό του να σκοτώσει έναν πρώην καθηγητή του.

 Ο μόλις 30 ετών Μπερτολούτσι αποτυπώνει στην οθόνη τα μαθήματα που πήρε από τους μεγάλους σκηνοθέτες της χώρας του (Φελίνι, Παζολίνι, Αντονιόνι, Ντε Σίκα) και το αποτέλεσμα είναι άκρως εντυπωσιακό. Έχοντας κάποια μεγάλα ατού στα χέρια του, το μυθιστόρημα του Alberto Moravia από το οποίο ο Μπερτολούτσι διασκευάζει το σενάριο, τον έξοχο και ανώτερο οποιουδήποτε κριτικού "θαυμασμού" Jean-Luis Trintignant, την τότε κούκλα Stefania Sandrelli και τον σημαντικότερο διευθυντή φωτογραφίας του 20ου αιώνα, τον Vittorio Storaro, αλλά και με την ιμπρεσιονιστική του ματιά (που από τότε δεν αποχωρίστηκε ποτέ!) ο Μπερτολούτσι καταφέρνει να φτιάξει ένα επικών διαστάσεων αριστούργημα!

Μία σπουδή πάνω στον άνθρωπο, τις ηθικές αξίες, τις σχέσεις του φασισμού με την καταπιεσμένη σεξουαλικότητα,  και τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες που τον περιβάλουν και μια βαθιά πολιτική ταινία - καταγγελία προς τους συμπατριώτες του Ιταλούς που δέχονται αδιαμαρτύρητα χωρίς αντίδραση τα όσα συμβαίνουν στη χώρα τους. Μιλάμε για την υπό φασισμό Ιταλία περί τα 1.930.
 Ο ήρωας του Μπερτολούτσι θέλει και προσπαθεί απεγνωσμένα να ακολουθήσει μια φυσιολογική ζωή. Αλλά δεν μπορεί. Δεν ξέρει πως και τί να κάνει.. Πιστεύει ότι το φυσιολογικό είναι η υποταγή, ο συμβιβασμός, ο κομφορμισμός.. Δεν διακατέχεται από κάποια ιδεολογία και δεν ξέρει με βάση ποιον άξονα να κινηθεί.. Οι φασιστικές αντιλήψεις και ιδέες που τον περιτριγυρίζουν (αυτόν και την ίδια την κοινωνία όπου ζει), τον ακολουθούν σε κάθε τι (παντρεύεται μια γυναίκα γιατί έτσι πρέπει, αλλά ποθεί τη νεότερη σύζυγο του πρώην καθηγητή του, που το φασιστικό κόμμα του έχει υποδείξει να δολοφονήσει στο Παρίσι και μάλιστα κατά τη διάρκεια του μήνα του μέλιτος!).
Σε μία χαρακτηριστική σεκάνς, η Dominique Sanda, θα αποκαλέσει τον Τρεντινιάν, σκουλήκι. Ο ίδιος ο Μπερτολούτσι όμως είναι που αποκαλεί "σκουλήκι" τον θεατή.
Στην περιπλάνηση του ήρωα, πανέμορφες εικόνες μας συντροφεύουν, ντυμένες με μία καταπληκτική, δαιδαλώδη αφήγηση.  Στο υγρό μπλε το φακού, απεικονίζεται η σαπίλα της πόλης, η αποσάθρωση του ανθρώπου.. Και οι ιλιγγιώδεις ρυθμοί της πλοκής ολοκληρώνουν τη σύνθεση της αριστουργηματικής σκηνοθεσίας του μέγα Μπερνάρντο!
 
Η δε, αποκαλυπτική και εξόχως διδακτική σκηνή του φινάλε, αποτελεί σεκάνς ανθολογίας στην ιστορία του σινεμά.

“O Κομφορμίστας” κέρδισε στο Φεστιβάλ Βερολίνου το 1970 το Interfilm Award Recommendation καθώς και το ειδικό βραβείο των δημοσιογράφων.

Μοναδικό, αξεπέραστο, διαχρονικό αριστούργημα!
Υποκλίνομαι βαθιά με σεβασμό και απέραντο θαυμασμό.

Βαθμολογία: 10/10!

4 σχόλια:

  1. ωραια περιγραφη φιλε
    δεν το εχω δει

    καλη βδομαδα :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Να το δεις με την πρώτη ευκαιρία! Είναι πραγματικά σπουδαία ταινία.
    Να σαι καλά. Καλή εβδομάδα και σε σένα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ταινια νεανικης δυναμικης, επαναστατικης σκηνοθετικης τολμης και απολυτης φιλοσοφικης ωριμοτητας, η διασκευη του μυθιστορηματος του Αλμπερτο Μοραβια ειναι ενα κολοσσιαιο, πολυεπιπεδο καλλιτεχνικο επιτευγμα.Απο τα σημαντικοτερα φιλμ του μεταπολεμικου σινεμα, φτιαγμενο απο το υλικο που ειναι φτιαγμενα τα πραγματικα αριστουργηματα.

    5:Αριστουργημα η 10/10

    ΥΓ:Συμφωνω απολυτα με οσα λες σε αυτην την αριστη περιγραφη σου.Ο Bertolucci ειναι σπουδαιος δημιουργος και αυτη ειναι η καλυτερη και φυσικα η πιο αγαπημενη μου ταινια του.Αλλα, δυστυχως εχω δει μονο τις εξης ταινιες του (με σειρα προτιμησης):
    1.Il Conformista (5:Αριστουργημα η 10/10)
    2.Ultimo Tango a Parigi (4,5:Πολυ καλη + η 9,5/10)
    3.1900 (4:Πολυ καλη η 8/10)
    4.The Last Emperor (3,5:Καλη + η 7,5/10)
    5.Prima della rivoluzione (3:Καλη η 7/10)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Πραγματικα φιλε μου ειναι απο τα κορυφαια αριστουργηματα που γυριστηκαν ποτε!

    Με τπτ τοσο ψηλα το "Τελευταιο Τανγκο στο Παρισι", το 5 δεν το εχω δει ακομη, αλλα εχω δει τους "Ονειροπολους" (πολυ καλη) , το "Μικρο Βουδα" (δεν μου αρεσε), το "Τσαϊ στη Σαχαρα" (καλη), και την 1η του ταινια "La Commare Secca" (πολυ καλη).

    ΑπάντησηΔιαγραφή